Αφέντες και δούλοι στη σύγχρονη «Πολιτισμένη» κοινωνία

Πολλούς αιώνες πριν από την εποχή μας ο Αριστοτέλης – ουσιαστικά υποστηριχτής του θεσμού της δουλείας, αφού οι δούλοι ήσαν οι «μηχανές» της παραγωγής των υλικών «αγαθών»-, είχε εκφράσει την άποψη ότι η δουλεία μπορούσε να καταργηθεί, αν στη θέση του δούλου έμπαιναν μηχανές «αυτοκίνητες». Αν ζούσε σήμερα ο μεγάλος σοφός, θα διαπίστωνε, όμως, ταυτόχρονα ότι υπάρχει και πλήθος από, κάθε είδους, δούλους. Η σοφία του, λοιπόν, αστόχησε. Αποδείχνεται περίτρανα πως δεν είναι η μηχανή που κάνει ή δεν κάνει το δούλο. Μπορεί, κάλλιστα, να μην υπάρχει μηχανή και να μην υπάρχει ή να υπάρχει δούλος. Και το αντίστροφο. Δεν είναι, επομένως, η μηχανή που επιτάσσει την παρουσία ή απουσία δούλων. Το αίτιο, η παραγωγός αιτία της δουλείας, είναι η άλλη…»μηχανή»! Είναι το για ποιον δουλεύουν οι μηχανές. Γι’ αυτό και η αντίληψη του Αριστοτέλη, για εξάλειψη της δουλείας με την εμφάνιση της μηχανής, φάνηκε ότι είναι ανεδαφική. Ο σοφός δεν έλαβε υπόψη του πως όσο υπάρχουν αφέντες θα υπάρχουν και δούλοι. Δε μπόρεσε ή δε θέλησε, να δει τα πράγματα με «γυμνό οφθαλμό». Έβαλε παραμορφωτικούς φακούς. Γι’ αυτό είδε το δούλο στη θέση της μηχανής και υπολόγισε πως με την εμφάνιση της μηχανής θα έχουμε την απαλλαγή του ανθρώπου από το ρόλο του δούλου. Δεν παρατήρησε τον μπιρμπιλομάτη αφέντη, που άλλα ανάδευε στο αρρωστημένο του μυαλό, καραδοκώντας στο βάθος της σκηνής. Τον αφέντη που δεν τον νοιάζει ποτέ τίποτ΄ άλλο παρά η αφεντιά του. βρείτε εσείς όσες μηχανές θέλετε. Δεν πρόκειται να απαλλαγεί ο άνθρωπος από τη δουλεία, επειδή βρέθηκαν ή θα βρεθούν κι άλλες μηχανές. Θαυμάσια μπορούν να πολλαπλασιάζονται, παράλληλα και ταυτόχρονα και ισοδύναμα, μηχανές και δούλοι.
Το βλέπουμε «φως φανάρι» στην πράξη και «χρείαν μαρτύρων» δεν έχουμε. Μια και μοναδική «μηχανή» μπορεί αν ελευθερώσει το δούλο και να εξαλείψει τη δουλεία από τον κόσμο: η μηχανή εκείνη που θα ξεπαστρέψει από τα ον κόσμο τους αφέντες!Κι αυτή η μηχανή δε θέλει ούτε σίδερα, ούτε κατσαβίδια και αμόνια για να γίνει. θέλει μόνο γνώση και απόφαση για αγώνα. Με τον αγώνα θα έρθει η λύτρωση του ανθρώπου από τη δουλεία του. με τον αγώνα που θα εκπαραθυρώσει τους αφέντες και θα δώσει τις μηχανές στα χέρια όλων, για κοινή προκοπή. Καλός και σοφός ο Αριστοτέλης, αλλά στο σημείο αυτό δεν κατάφερε να δει σωστά. Η πραγματικότητα τον διαψεύδει.
 Σήμερα, με αναρίθμητες, πολύπλοκες και «θαυματουργές» μηχανές, έχουμε αναρίθμητους δούλους σε ολόκληρο τον πλανήτη. Δούλοι κάθε είδους υπάρχουν στον κόσμο. Δούλοι των πολυεθνικών εταιριών, των μεγαλοκτηματιών, της γραφειοκρατίας, των δικτατοριών (συγκαλυμμένων ή απροσχημάτιστων», του καταναλωτισμού, της θρησκευτικής και πολιτική διαβουκόλησης και κάθε άλλης μανίας. Για δυο απλούς λόγους. Ο πρώτος και βασικός είναι η ύπαρξη αφεντάδων (κάθε καρυδιάς καρύδια) και ο δεύτερος η απαιδευσία που μας δέρνει. Και στην ο ποία έχουμε εθιστεί και βολευτεί προς μεγάλη ευφροσύνη των αφεντικών, που γι’ αυτό ίσα – ίσα φροντίζουν με όλους τους τρόπους: για την απαιδευσία μας. κρατώντας μας σ’ αυτήν, μας κάνουν ό,τι θέλουν.

 Ζούμε, λοιπόν, σ’ ένα λιβάδι, σε μια φάρμα. Εμείς, το κοπάδι! Μέσα στην αθλιότητα. Αγκομαχάμε για τον επιούσιο.
Οι αφέντες «στ’ αλόγατα καβάλα» τριγυρνάνε και μας σαλαγάνε! Κουνάνε την κλάρα και μας πηγαίνουν όπου θέλουν! τρέχουμε σαν τα πρόβατα ν’ αρπάξουμε την κλάρα. Και τα’ αφεντικά ευφραίνονται με την αμυαλοσύνη μας. Κοντά εμείς. Ο ένας, οπαδός του Α. ο άλλος, φανατισμένος με τον Β πολιτικό ή άλλου είδους «ηγέτη». Κανένας μας με τον εαυτό μας, κανένας μας ο εαυτό του! Όλοι οπαδοί κάποιου. Το «ανήκειν» το κατάπιαμε αμάσητο! Μας το σερβίρουν, στο μεταξύ, με όλους τους σπουδαιοφανείς τρόπους. «Παιδαγωγοί», «στοχαστές», «διανοούμενοι» - εξωνημένοι όλο, πανάθεμά τους! – μας  γαλβανίζουν το λίγο μυαλό και μας αποκουτιαίνουν. «ανήκειν», λέει.
Ο άνθρωπος έχει την τάση- έχει τη διάθεση, τη ροπή-να ανήκει κάπου. Το «ανήκει», λοιπόν, κυρίαρχο στοιχείο. Άρα: «χωθείτε στο μαντρί» που σας ετοίμασε ο κάθε δημαγωγός πολιτικής, θρησκείας, εθνικοφροσύνης, πατριδοκαπηλίας κ.λ.π.!
Πού τη βρήκε ο άνθρωπος, αλιτήριοι, την τάση, τη ροπή προς το ανήκειν; Ποιος του τη φύτεψε στο κούτελό του, αν όχι εσείς;
Μα αν ήταν ο άνθρωπος από γεννησιμιού του με τούτη ή εκείνη την τάση, ροπή, κλίση ή δωρεά δοσμένη, χαραγμένη ανεξίτηλα πάνω του, ποιος ο λόγος να κοπιάζουν κράτη και βασίλεια – αιώνες τώρα – με παιδαγωγικές και με συστήματα εκπαιδευτικά να διαπλάσουν τον άνθρωπο; Αν ήταν έτοιμος, διαπλασμένος «προορισμένος», προς τι όλη η διαδικασία της διαπαιδαγώγησης; Τόσο αφελείς νομίζετε πως είναι οι απανταχού κρατούντες όλων των εποχών που πρώτη έγνοιά τους είναι ο έλεγχος της εκπαίδευσης; Τόσο αφελείς θαρρείτε πως είναι οι θρησκευτικοί μεγιστάνες που ιδρύουν και συντηρούν αμέτρητα κατηχητικά για να φωτίσουν(;) τους νέους; Αφελείς είναι όσοι νομίζουν ότι αυτοί είναι αφελείς! Την tabula rasa μας την παρουσιάζουν ως «τείνουσαν» και «ρέπουσαν» προς τούτλο ή εκείνο, ως «ντε και καλά» θέλουσαν ανήκειν»! Φυσικά, δυνάμει όλα μπορεί να λανθάνουν. Οι επιρροές, όμως, θα παίξουν τον αποφασιστικό ρόλο. Κι αυτές είναι ελεγχόμενες και μπορούν να «κατασκευάζονται». Έτσι λ.χ. είναι ο σημερινός καταναλωτισμός. Ροπή που καλλιεργείται ποικιλότροπα. Δημιουργούνται οι τεχνητές ψευτοανάγκες, για τον καθένα μας , και τρέχουμε να προλάβουμε! Αλλά μπορεί η χελώνα να προηγείται του Αχιλλέα; Μην αυταπατώμαστε. Το Σύστημα είναι ασυναγώνιστο. Έχει μηχανισμούς πολύπλοκους. Ή το εξουδετερώνεις ολοσχερώς ή σε υποδουλώνει ύπουλα – ή και φανερά. Εφόσον υπάρχει. Και όσο υπάρχει το Σύστημα – η Συμπάγεια του Κακού - , καλό μην προσδοκάμει. Και θα υπάρχει, όσο σκόρπια μένουμε εμείς και ανοργάνωτα πολεμάμε. Στο ερώτημα, λοιπόν, αν υπάρχει διέξοδος από την κρίση – τη βαθιά και πολύπλευρη κρίση του καιρού μας – η απάντηση είναι κατηγορηματικά ναι! Αλλά για να κατορθωθεί η απεμπλοκή από την κρίση, για να βρεθεί η διέξοδος, χρειάζεται η δική μας – ολονών – η δράση. Δίχως αυτή δε γίνεται τίποτα. Αν εμείς μένουμε αδρανείς, η κρίση παραμένει – βαθαίνει – γίνεται οξύτερη. Η αντιπροσωπευτική «δημοκρατία» μας είναι de facto αναποτελεσματική. Τα αστικά μοντέλα διακυβέρνησης είναι χρεοκοπημένα. Τα εκπαιδευτικά συστήματα είναι παγκοσμίως και εμπροσθέτως στην υπηρεσία του κατεστημένου και ωραιοποιούν την ημιμάθεια. Είναι αριστοτεχνικώς συσκοτιστικά. Μόνο αν χρησιμοποιούνταν από αληθινά πρωτοπόρους και ρηξικέλευθους θα μπορούσαν να γίνουν χρήσιμα. Θα μπορούσε να επιχειρηθεί μια «ανατροπή του κατεστημένου» με μέσον την εκπαίδευση.
Κάποιοι το έχουν υπαινιχθεί. Άλλοι έχουν εναποθέσεις τις ελπίδες στην αναβίωση της άμεσης δημοκρατίας – που άνθησε στην κλασική Αθήνα. Πρακτικά είναι δυσχερέστατη, με τη μορφή της αθηναϊκής.
Φυσικά, όλες αυτές οι προσπάθειες πρέπει να είναι διαποτισμένες πάντοτε σταθερά και αμετακίνητα με την αντίληψη ότι ο απώτερος στόχος είναι η δημιουργία μιας κοινωνίας για όλους τους ανθρώπους. Οποιαδήποτε απόκλιση απ’ αυτό οδηγεί σε παραμορφώσεις. Για να δημιουργήσουμε κοινωνία πολιτισμένη, πρέπει να καταργήσουμε τους αφέντες. Μ’ αυτούς παρόντες – και κουμαντάροντες! – ο πολιτισμός μόνο πωλιτισμός μπορεί να είναι – όπως είναι!

Γ. ΚΩΤΣΑΔΑΜ

http://www.eiet2.gr/

http://tetragonal-leaves-universe.tumblr.com/post/64765644032